Genel Yazılar

Melke Hanne Haydo

Melke Hanne Haydo Süryani Halk kahramanlarındandır. Şemun Hanne Haydo’nun kardeşidir. 1876’da Sare Köyü’nde doğdu. 1888-1894 yıllarında ağabeyi ile beraber Mardin Amerikan Koleji’de okudu. Süryanice, İngilizce, Almanca, Türkçe, Osmanlıca, Arapça ve Kürtçe biliyordu. 1913 yılında Şemun Hanne Haydo ve dört Kürt Ağası tutuklanınca Ağabeyinin yerine Sare,  Basibrin ve çevre köylerdeki Süryanilerin lideri oldu.

Resim: Melke Hanne Haydo

1913 yılından itibaren Süryanilerin birliğini sağlamaya çalıştı. 1915 yılında Sare ve çevreki 18 köyde bulunan 5000’den fazla Süryani Basibrin Köyü’nde toplandı. Melke Hanne Haydo direniş lideri seçildi. 1915, 1916 ve 1917 yıllarında Salihiler Aşireti’nin ve diğer Müslüman Kürtlerin saldırılarına karşı Basibrin’de toplanmış Süryanileri ölümden kurtardı. 1917 yılı sonunda Mor Dodo Kilisesi’ni karakol haline getirmiş olan Karakol Kumandanı ile Salihiler Aşireti ağasının kurduğu tuzağa düşürüldü. Mor Dodo Kilisesi’nde kalleşçe öldürüldü.

Melke Hanne Haydo’nu öldürülmesinden sonra Basibrin Köyü Salihiler Aşireti tarafından yağmalandı. Kadınlar, kızlar, çocuklar kaçırıldı. Şemun Hanne Haydo  hapisten kaçtıktan sonra Süryanileri yeniden örgütledi, birleştirdi, Basibrin Köyü’nün işgalden kurtardı, kaçırılan kadın ve kızların ve çocukların birçoğunu kurtardı. Bu konudaki daha geniş bilgileri ve olayları Süryani Halk Kahramanı Şemun Hanne Haydo adlı kitabımda okuyabilirsiniz. Bochum, 8.12.2018, Kemal Yalçın (Tablo, Hollandalı Ressam Sonna Krom tarafından yapılmıştır.)