1 Eylül Dünya Barış Gününde
1998 Abdi İpekçi Türkiye Dostluk ve Barış Özel Ödülü
1999 Abdi İpekçi Türkiye-Yunanistan Barış ve Dostluk Ödülü
Sahibi Yazar Kemal Yalçın olarak Türkiye ve Yunanistan’a, Türk ve Yunan Halklarına barış çağrımdır.
Yunanistan Başbakanı Venizelos 1934’te Atatürk’ü Nobel Barış Ödülü’ne aday göstermişti. Selanik Belediyesi de 1933’te, Türkiye Cumhuriyeti’nin 10. Kuruluş yılında Atatürk’ün doğduğu evi satın aldı, dostluk, saygı ve sevginin ifadesi olarak Atatürk’e hediye etti.
Elefterios Venizelos Başbakanlığı sırasında 15 Mayıs 1919’da İzmir’i işgal eden Yunan ordusunun Aydın’a kadar yayılan bir bölgede kalmasını istiyordu. Fakat tarihin akışı farklı gelişti. Yunan Ordusu’na 1920’de Ankara’ya ilerleme emrini veren beş Yunan siyasetçi Yunan Ordusunun yenilgisinden sonra Atina’da yargıladılar, “Vatan hainliği” ile suçlandılar ve kurşuna dizildiler.
Venizelos, 1930’da heyetiyle birlikte Ankara’yı ziyaret etti. Ankara Palas’ta verilen davette Mustafa Kemal Atatürk ile “başbaşa” görüştü. 30 Ekim 1930 tarihinde dönemin Başbakanı İsmet İnönü’yle “Türkiye-Yunanistan Dostluk, Tarafsızlık, Uzlaşma ve Hakemlik Antlaşması”nı imzaladı. Dönemin Yunan gazetelerine göre, Venizelos’a Ankara ziyaretinde eşlik edenler, Atatürk’ün Yunanistan Başbakanı ile yaptığı görüşmede fevkalade iyi Yunanca konuştuğunu söylediler.
Venizelos ve Atatürk 30 Ekim 1930 tarihinde Ankara’da “Türk-Yunan dostluğu ve işbirliği Balkanlar’da Barış ve refahın temelini teşkil etmektedir!” cümlesinin altına imza attılar. Türk ve Yunan halklarına barışa giden yolu gösterdiler.
Bu anlaşmadan sonra Başbakan İsmet İnönü 1931’de Balkan Oyunları’nı da izlemek için Atina’ya resmi bir ziyaret gerçekleştirdiğinde Yunanistan’ın başkentinin ana caddeleri Türk ve Yunan bayraklarıyla donatılmıştı. Atinalılar Türkiye’den gelen resmi misafirleri yollarda sevgi gösterileriyle karşılıyordu.
Türk heyetine eşlik eden Türk askerleri, Yunanistan Parlamentosu önündeki “Meçhul Asker Anıtı”na çelenk koyma töreninde Yunan askerleriyle birlikte hazır bulunmuştu. Dönemin gazetelerinde manşet olan bu olaylar, yabancı basın tarafından da hayretle karşılanıyordu.
1934 Nobel Barış Ödülü, Atatürk’e değil, Milletler Cemiyeti önderliğinde organize edilen Dünya Silahsızlanma Konferansı’na katkıları nedeniyle, 1929-1931 yılları arasında İngiltere Dışişleri Bakanı olarak görev yapan İskoçya kökenli siyasetçi Arthur Handerson’a verildi.
Türk ve Yunan halkı birbirini iyi anlayan iki komşu halktır. Türkiye nüfusunun onda biri Yunanistan, Ege Adaları ve Balkanlardan gelmiştir.
Yunanistan nüfusunun da üçte biri Anadolu’dan gitmiştir. Yunanistan ekonomisinin büyük kısmı Anadolu’dan gitmiş Rumların elindedir. Aynı türküleri onlar Yunanca söyler, biz Türkçe.
Yunanistan’daki ırkçılar Türkiye düşmanlığı ile, Türkiye’deki ırkçılar Yunanistan düşmanlığı ile oy toplamaya çalışırlar. Her iki ülkenin bazı yöneticileri ekonomik sorunlar arttıkça, dış düşmanlar yaratırlar.
Fakat sağduyulu, tarihten ders almış yöneticiler ve insanlar barıştan, dostluktan, iyi komşuluktan yanadır.
Sonsuza kadar savaş, bitmeyen kavga olmaz!
Atalarımız “Sırçadan evi olan komşusuna taş atmasın!”, “Kan kanla yunmaz!” demişlerdir.
Türk ve Yunan tarihi bize barışın değerini ve barışa giden yolu gösteriyor.
Ege ve Akdeniz’i barış denizi yapabiliriz ve yapmak zorundayız.
90 yıl önce 30 Ekim 1930’da imzalan “Türkiye-Yunanistan Dostluk, Tarafsızlık, Uzlaşma ve Hakemlik Antlaşması”nı canlandırmalıyız.
Kemal Yalçın
Bochum, 1 Eylül 2020
Dünya Barış Günü
Foto: Venizelos, Atatürk ve Nobel’in fotoğraflarının bulunduğu görseli Sevgili Rum Kardeşim Stelyo Berberakis’in Atina’da, 30 Ağustos 2020 günü yayınlanan yazısından aldım. Çok teşekkür ederim. KY